สรุปบทเรียนโครงการ CBL
โครงการชุมชนดูแลฝ่าเท้าสวยผู้ป่วยเบาหวาน
ปี 2555
รพ.สต.นาสวรรค์ อ.เมืองบึงกาฬ จ.บึงกาฬ
ความเป็นมา
• อัตราการป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง
เพิ่มขึ้น แนวโน้มสถานการณ์โรคเมตาบอลิกเพิ่มสูงขึ้น
• พฤติกรรม 3 อ.
เปลี่ยนไป การรับประทานอาหาร ภาวะความเครียด
และการออกกำลังกายไม่สม่ำเสมอในกลุ่มประชาชน ขาดการดูแลสุขภาพอย่างต่อเนื่อง
พึ่งเจ้าหน้าที่สาธาราณสุข หรือ รอจนป่วยจึงจะมาพบขอคำปรึกษารักษา
• นโยบายของรัฐ
ให้มีการพึ่งตนเองของประชาชน และ
ดูแลผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังอย่างต่อเนื่องมีคุณภาพ ประสิทธิภาพ
• ชุมชนต้องพึ่งพาตนเอง
ประกอบกับอุปกรณ์เครื่องเมืองในการปฏิบัติงานคัดกรองเท้าผู้ป่วยมีไม่เพียงพอ
เพื่อส่งเสริมสนับสนุนการปฏิบัติงานของ อสม. จึงร่วมปรึกษาหารือ
หาแนวทางร่วมกับในการดูแลและกระตุ้นการจัดการสุขภาพเท้าของผู้ป่วยและ
อสม.แต่ละหมู่บ้าน ลดอัตราการเป็นแผลที่เท้าของผู้ป่วย
วัตถุประสงค์โครงการ
เพื่อดูแลเท้าผู้ป่วยเบาหวานป้องกันการเกิดแผลที่เท้า
รูปแบบการดำเนินงาน
• ให้ชุมชนมองบริบทปัญหา
• ให้มองบริบทของหน่วยบริการ
• ให้มองบริบทของชาวบ้าน
• ส่งเสริมเครือข่ายชุมชนดูแลสุขภาพในชุมชนเอง
กิจกรรมในพื้นที่
• แกนนำ อสม.
ผู้ป่วย ผู้นำชุมขน หาแนวทางร่วมกัน
• ส่งเสริมการทำงานของทีม
คัดเลือก อสม.ที่มีความสามารถในการฝึกปฏิบัติเข้ารับการอบรมการดูแลเท้าและนวดเท้า
ในการป้องกันแผลที่เท้าของผู้ป่วยเบาหวาน
• จัดประสานงานทีม
รพ. งานกายภาพบำบัด เพื่อเพิ่มพูนองค์ความรู้และเยี่ยมผู้ป่วยร่วมกัน
• ติดตาม
เยี่ยมและเยียวยาในบริบทชุมชน
ผลการดำเนินงาน
• อบรมแกนนำ อสม.
ผู้ป่วย ผู้นำ 54 คน ความรู้เพิ่มขึ้น
ร้อยละ 18.6 ผู้ป่วยเบาหวานได้รับบริการนวดเท้า
โดยแกนนำในชุมชน ทุกคน พบว่า กลุ่มเสี่ยงน้อย มากที่สุด ร้อยละ 91.1 และมีกลุ่มเสี่ยงสูง ร้อยละ 1.1 ได้รับการดูแลช่วยเหลือพร้อมให้คำแนะนำการดูแลเท้าจากแกนนำอย่างต่อเนื่อง
ปัญหาอุปสรรค
• ประชาชนบางส่วนยังไม่สามารถบอกถึงความต้องการที่แท้จริงของตนเอง
• ยังมีความต้องการพึ่งภาครัฐ
• ระยะเวลาการดำเนินงานสั้น
• ขาดความชัดเจน ในการทำ CBL
ข้อเสนอแนะ
·
เพิ่มบทบาทของผู้ด้อยโอกาสในชุมชน
ให้แสดงออกถึงความต้องการแก้ปัญหาสุขภาพด้วยตนเอง
·
ผู้ป่วยในระดับ 2 และ 3
ควรเพิ่มการติดตามเฝ้าระวังไม่ให้เปลี่ยนเป็นระดับที่สูงขึ้น ร่วมกับเครือข่าย
ในบริบทของ รพ.สต.
